Gürkan Özsoy Blog
Tamamen Kişisel
Edward M. House
Edward M. House (d. 26 Temmuz 1858, Houston, Teksas, ABD – ö. 28 Mart 1938, New York, N.Y.) Amerikalı bir diplomat ve Başkan Woodrow Wilson’ın (1913-21) gizli danışmanıydı ve I. Dünya Savaşı’nı sona erdirecek barış koşullarının oluşturulmasında kilit rol oynadı.
Bağımsız bir servete sahip olan House, iş dünyasından siyasete yöneldi ve 1892-1904 yılları arasında Teksas valilerinin danışmanı olarak görev yaptı ve bu valilerden biri kendisine onursal albay unvanı verdi. Bundan sonra yaygın olarak Albay House olarak tanındı. Demokrat Woodrow Wilson’ın 1912’deki başkanlık kampanyasında aktif rol aldı ve Wilson seçildikten sonra yeni başkanın en güvendiği danışmanı oldu. Kongre liderleriyle mükemmel ilişkiler geliştirdi ve Wilson’ın yasama programı için Kongre’nin desteğini kazanmada önemli bir rol oynadı.
1914’te Avrupa’da savaşın patlak vermesinden sonra House, Wilson’un İngiltere, Fransa ve Almanya hükümetleri nezdindeki baş temsilcisi oldu. ABD’nin arabuluculuk yapma olasılığını araştırmak için 1915’te ve 1916’da bu ülkeleri tekrar ziyaret etti, ancak liderlerini genellikle kaçamak ya da tepkisiz buldu. ABD’nin Almanya’ya savaş ilan etmesiyle (6 Nisan 1917) birlikte House’a insan gücü, finans, malzeme ve nakliye gibi alanlarda programları koordine etmek üzere Müttefik ülkelerin temsilcileriyle birlikte çalışma sorumluluğu verildi. Wilson’ın savaşın sonunda barışın temeli olarak önerdiği On Dört Nokta’nın ana hatlarını çizen konuşma da dahil olmak üzere, Başkan’a savaş zamanı yaptığı konuşmaların çoğunda yardımcı oldu. Almanya barış şartlarının görüşülmesini talep ettiğinde (Ekim 1918) House, Müttefikler arası konferansta ABD’yi temsil etti ve burada Müttefik liderleri On Dört Nokta’yı bir barış anlaşmasının temeli olarak kabul etmeye ikna etti.
House, 1919 Paris Barış Konferansı’nda ABD delegasyonunun bir üyesiydi ve Milletler Cemiyeti sözleşmesinin hazırlanmasında Wilson ile yakın işbirliği içinde çalıştı. Ancak müzakereler ilerledikçe, gerçekçi ve uzlaşma havarisi olan House, uzlaşmayı tatsız bulan idealist Wilson’ın güvenini kaybetmeye başladı. İki adam arasındaki uçurum büyüdü ve Versailles Antlaşması’nın imzalanmasından sonra (28 Haziran 1919) birbirlerini bir daha hiç görmediler.